Zalige Titus Brandsmaparochie vol vertrouwen de toekomst in
De Zalige Titus Brandsmaparochie kiest volgens Leo Fijen een unieke lijn bij het maken van plannen voor de toekomst door er voor te kiezen de vier lokale geloofsgemeenschappen (Bolsward, Makkum, Witmarsum, Workum) te behouden en plannen te maken voor de huisvesting van die gemeenschappen nu er nog tijd is. Er is namelijk geen geld voor het onderhouden van de vier kerkgebouwen die de parochie rijk is.
Het voorstel van het parochiebestuur is om twee kerkgebouwen af te stoten en daarvoor andere locaties te zoeken, en om voor één kerk een stichting voor onderhoud en beheer op te richten. Om dit met de parochianen te bespreken was op 23 april 2015 een speciale parochieavond georganiseerd. TV-presentator Leo Fijen was uitgenodigd om uit eigen ervaring te vertellen over wat belangrijk is om een bloeiende geloofsgemeenschap te krijgen en om de avond te leiden.
Al vroeg liep de Klameare in Workum vol met parochianen. Hoewel de officiële inloop vanaf half acht was, zaten een kwartier daarvoor al de eerste mensen in de zaal. Koren hadden hun repetities afgelast of aangepast zodat iedereen bij deze avond kon zijn. Voor achten moesten er extra stoelen aangerukt worden en de zaal worden vergroot om alle parochianen een plek te kunnen geven. Uiteindelijk waren er ruim 180 aanwezigen, een geweldige opkomst!
Na een inleidend woord en gebed door pastoor Bultsma kreeg Leo Fijen het woord.
Huisje in je hart
Leo Fijen noemde een aantal zaken om lijnen naar de toekomst uit te zetten:
- Stop met klagen; wees meer trots op wat er gebeurt: een geloofsgemeenschap die klaagt is niet aantrekkelijk voor mensen die er een beroep op willen doen.
- Ú bent de toekomst: als u er niet in gelooft, gebeurt er niets!
- Geloof is meer dan vieren, en niet alleen in de kerk: Geloof kun je laten zien door er samen werk van te maken. Toon je geloof naar buiten, laat zien dat je opkomt voor andere waarden, ook op momenten dat het er om gaat. Dat je er bent voor iedereen in je omgeving, dat je het beste uit je traditie laat zien.
- Zorg dat de kerk en het leven met elkaar verbonden zijn: Gebruik de scharniermomenten van het geloof (zoals doop, huwelijk en uitvaart) om mensen aan je te binden.
- Doorbreek de sprakeloosheid, durf hardop over het geloof te spreken en help elkaar daarbij.
- Organiseer evenementen waarin je sámen op pad gaat (noot: in 2016 gaat onze parochie samen met het bisdom op bedevaart naar Lourdes)
- Bied een podium voor jongeren aan.
Maar voor dit alles is het volgens Fijen nodig dat we zelf de weg naar binnen durven te gaan en stil met God mogen worden. Hij raadde de mensen aan om een huisje in je eigen hart te bouwen waar je gevonden kunt worden door God. Een huisje waar alleen jij en God komen. Het begint met de basis: de vloer van stilte. Vervolgens is daar de hal van het wachten: Wie op zoek wil naar God moet leren wachten. In de keuken staat de tafel van gemeenschap: van samenkomst, zoals ook de tafel in de liturgie, vieren dat Christus tot ons komt. Er is de tuin van de nederigheid: waarin je de heelheid van de schepping kunt ervaren om vrij te worden voor God. Achterin de tuin staat het schuurtje met de te lage deur: Als je niet buigt voor de ander kan God niet bij je komen. Tot slot is er de kelder met de spinnenwebben van je bestaan zoals teleurstellingen, ruzie, enz.: daaronder vind je je eigen hart, en besef je dat je beperkingen hebt en het niet alleen kunt. Je hebt de Ander en de ander nodig. Vlucht niet voor die spinnenwebben, maar omarm ze. Dat lukt vast niet elke dag, maar als je er af en toe de tijd voor neemt werkt dat heel bevrijdend. Dit huisje is een plek waar alleen jij en God kunnen komen.
Wie zijn we? Wie willen we zijn? Wat is daarvoor nodig?
Vicevoorzitter Bas Flapper lichtte de ideeën van het parochiebestuur verder toe zoals die ook in het parochieblad TITUS hebben gestaan. Hij begon met een schets van de huidige parochie. De Zalige Titus Brandsmaparochie bestaat uit vier locaties met in totaal zo’n 3700 parochianen. “Als parochie willen we een warme, gastvrije en diaconale gemeenschap zijn. We willen de focus leggen op gezinnen zonder de ouderen uit het oog te verliezen. En we willen er trots op zijn dat we in 2015 navolger van Jezus Christus mogen zijn. Om dat ook in de toekomst te kunnen blijven is wél een forse verbouwing nodig, zowel inhoudelijk als materieel.”
Inhoudelijk
Inhoudelijk kent de parochie een grote betrokkenheid. Er zijn ruim 600 vrijwilligers die zich steeds weer inzetten voor de geloofsgemeenschap. Op dit moment onderzoekt dr. Linda Bridges Karr hoe we nog meer parochianen actief kunnen betrekken. In het begin van dit jaar is hiervoor een enquête verzonden, die bijna 600 reacties heeft opgeleverd, en zijn er een aantal focusgroepsgesprekken geweest. In september/oktober willen we de resultaten van het onderzoek met elkaar bespreken.
Materieel
Materieel is er ook groot onderhoud nodig. De inkomsten van de parochie zijn even hoog als alle kosten die nodig zijn om te doen wat we willen doen. Het onderhoud komt hier nog bovenop. Kort gezegd is er dus geen geld voor het onderhoud van de vier kerken. In principe moeten de onderhoudskosten gedragen worden door de locatie zelf. Er moet dus wat gebeuren om vol vertrouwen de toekomst in te gaan. We willen alle vier locaties behouden en zien daar mogelijkheden voor. Vanuit ieders kracht gaan we de kansen per locaties benutten. Omdat de parochie nog een financiële reserve heeft, kunnen we enige tijd nemen om de plannen uit te werken en uit te voeren.
Witmarsum en Makkum
De locaties Witmarsum en Makkum verkeren in een vergelijkbare situatie: De onderhoudskosten zijn niet (extra) op te brengen door de lokale geloofsgemeenschap, en het aantal parochianen bij vieringen in die kerken is laag. Het parochiebestuur gaat samen met de twee locatieraden een ontwikkelingsplan en een plan van eisen voor zogenaamde “huiskerken” in Witmarsum en Makkum maken. Het uitgangspunt hierbij is behoud van de eigen identiteit.
We willen de twee kerken begrotingstechnisch afstoten en we gaan geen grote investeringen meer doen. Maar: zolang het verantwoord is, blijven de kerken in gebruik. Een voorwaarde bij de verkoop is uiteraard dat het gebruik ná de overdracht niet kwetsend mag zijn voor de mensen die er dierbare momenten hebben beleefd.
Bolsward
In Bolsward blijft de kerk eigendom van de parochie. De locatieraad heeft aangegeven dat zij het bedrag dat jaarlijks nodig is voor onderhoud bij elkaar kan krijgen. Er moet gedacht worden in kansen. Voor de locatie Bolsward wordt gekozen voor een zelfbewuste aanpak met de focus op gezinnen en jongeren. Samen met de PCI gaat onderzocht worden of het mogelijk is om een “Huis van de Caritas” te stichten. Dit huis zou dan in het gebouw van het Titus Brandsma Museum moeten komen als het museum verhuist naar het stadhuis van Bolsward.
Workum
Het parochiebestuur is van mening dat de extra kosten voor onderhoud niet meer extra op te brengen zijn door de eigen parochianen in Workum. We willen de kerk niet sluiten. We willen kijken of het mogelijk is om een “Stichting tot behoud van de Werenfriduskerk voor de stad Workum” op te richten. Deze stichting zou dan het geld voor het onderhoud van de kerk bij elkaar moeten zien te krijgen.
Ook willen we kijken of het Pastoor Janning-museum kan verhuizen vanuit de pastorie naar de kerk. Samen met de PCI willen we dan kijken of er een “Huis van de Caritas” in de pastorie kan komen. Voor de verhuizing van het museum is wel een herinrichting van de kerk nodig. Tijdens de parochieavond schetste pastoor Bultsma een idee van hoe dit zou kunnen:
- Het priesterkoor zou naar voren uitgebreid moeten worden tot tussen de beide transepten;
- Alleen de voorste banken blijven staan (± 60 plaatsen), de banken daarachter worden verwijderd. Samen met de zijbeuken is er dan plek voor zo’n 120-150 mensen.
- De preekstoel zou een pilaar naar achteren geplaatst moeten worden.
- De vrijkomende ruimte achterin de kerk zou dan als museum ingericht kunnen worden, mét de voorwaarde dat het middendeel van de kerk vrijgemaakt kan worden om de ruimte multifunctioneel te gebruiken.
Door zo de gebruiksmogelijkheden van de kerk uit te breiden, geeft dit kansen voor verbreden van activiteiten.
Het parochiebestuur wil naar dit alles een haalbaarheidsonderzoek doen samen met de locatieraad, het museumbestuur en het PCI-bestuur. Hiervoor wil het bestuur een commissie formeren, waarvoor nog mensen nodig zijn. Twee voorwaarden die zeker gesteld worden zijn het behoud van de rijksbijdragen voor het onderhoud en er moet zowel architectonisch als kunsthistorisch advies gevraagd worden. De cruciale vraag bij dit plan voor een stichting is of de Workummer samenleving het bedrag zou kunnen en willen opbrengen dat overblijft na de bijdragen van de parochie, het museum, PCI, subsidies en exploitatie-opbrengst.
Vicevoorzitter Bas Flapper deed een oproep om deze geweldige kans in Workum op te pakken. Hij noemde bijvoorbeeld bestuursleden van Plaatselijk Belang Workum, oud-bestuurders, raadsleden, ex-wethouders/burgemeesters en slimme en creatieve mensen vanuit de parochie. Geïnteresseerden kunnen zich bij hem melden.
Na de pauze
Na de pauze konden er vragen gesteld worden. Leo Fijen leidde dit gedeelte en moest naar vragenstellers in alle hoeken van de zaal. De extra informatie die dit opleverde is verwerkt in de voorgaande beschrijving van de ideeën. Bas Flapper gaf aan dat parochianen nog de tijd hebben tot het Hemelvaartsweekend om extra plannen in te dienen. Voor de locatie Witmarsum is al een suggestie ingediend. In juni/juli zal het parochiebestuur dan een besluit nemen over het verdere traject.
Leo Fijen beëindigde de vragenronde met de conclusie dat de parochie met de voorstellen een unieke lijn heeft gekozen met het behouden van de lokale geloofsgemeenschappen en het nadenken over de huisvesting. Hij gaf de parochianen het advies om te proberen de gemeenschap zichtbaar te blijven houden: “Kijk naar waar je goed in bent en waarin je je onderscheidt. Hou de blik op de toekomst gericht en blijf naar de menselijke maat kijken.”
Fijen vroeg de aanwezigen of het bestuur verder kan met het uitwerken van de plannen. Het overgrote deel van de handen ging hierbij omhoog, waarmee duidelijk is dat er draagvlak voor de plannen is binnen de parochie.
De avond werd afgesloten met het samen zingen van “Ubi Caritas”: “Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God”.
(meer foto's vind u in het hier)
